Gelezen: Gevangenissen in oorlogstijd 1940-1945

-
Het laatste boek dat ik in 2015 uitgelezen heb is Gevangenissen in oorlogstijd van Ralf Futselaar, onderzoeker bij het NIOD. Hoewel de Duitse bezetters veelvuldig gebruik maakten van de Nederlandse gevangenissen in de Tweede Wereldoorlog, bleven de directeuren en gevangenisbewaarders van voor de oorlog in dezelfde functie doorwerken. Futselaar onderzoekt hoe zij omgingen met de nieuwe situatie. 

Het boek
In chronologische volgorde van de oorlogsjaren wordt de geschiedenis van de Nederlandse gevangenissen in oorlogstijd weergegeven. Na de Duitse inval werden politieke tegenstanders opgepakt en opgesloten in de Nederlandse gevangenissen tot hun zaak voor de rechter kwam. Uit het onderzoek van Futselaar blijkt dat de nieuwe gevangenen het in de tijdelijke verblijfplaatsen naar omstandigheden goed hadden. Hoewel het aantal personen per cel toenam, kregen ze voldoende te eten en konden ze het overwegend goed vinden met de mensen die er werkten. Volgens Futselaar had het te maken met de achtergrond van deze nieuwe groep deliquenten die vaak tot hogere klassen behoorden dan de gevangenisbewaarders zelf. Men keek aldus op tegen de nieuwe groep en sympatiseerde met hen.
“Een opvallende bevinding was dat het gevangenispersoneel weliswaar meewerkte met de Sicherheitsdienst om gevangenen binnen te houden, maar dat als de gevangenen eenmaal binnen zaten, ze de SD waar mogelijk tégenwerkten.”
Ook de historische visie op gevangenissen speelde een belangrijke rol in de behandeling van gevangenen. In Nederland waren ze in de negentiende eeuw opgezet om deliquenten te rehabiliteren. Na de straf te hebben uitgezeten moest een gevangene wederom opgenomen worden in de samenleving. In dit genezingsproces geloofde men niet bij de oosterburen. Zoveel mogelijk profiteren van deliquenten door hen hard te laten werken was aldaar de oplossing: "Vernichtung durch arbeid".

Recensie
Een boeiend boek over een stuk geschiedenis waarover weinig bekend is. Met name de verschillen in visie over hoe gevangen werden gezien in beide landen was voor mij nieuw. Ik had echter verwacht dat er meer aandacht zou zijn voor de relatie tussen gevangenis en het verzet. Tot slot eindigt Futselaar met diverse aannames over de vraag waarom veel archiefstukken over dit onderwerp niet beschikbaar zijn.


Interessant boek met nieuwe feiten 





Auteur: Ralf Futselaar
Titel: Gevangenissen in oorlogstijd, 1940-1945.
JvU: 2015
ISBN: 9789089536600



Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Meetup leden Bibliotheek 2.0

-
Afbeelding
Tweetmeets, LinkedIN meets, Wikipedia Meets. Je hoort het steeds meer: meetups van leden van sociale netwerksites . Ofwel het fysiek ontmoeten van de mensen die net als jij lid zijn van een specifieke community. Deze face-to-face bijeenkomsten hebben het grote voordeel dat ze de banden tussen mensen versterken, doordat je nu langer en intensiever met elkaar in gesprek raakt. Bovendien zorgt het informele karakter van de ontmoeting dat het een gezellige gebeurtenis is. Ook het sociale netwerk voor bibliotheken (met inmiddels meer dan 4000 leden ): Bibliotheek 2.0 , heeft deze bijeenkomsten. De naam voor deze meetup, de Happe.ning , is bedacht door de groep die de eerste meetup organiseerde tijdens de Online Conferentie in 2008. Daarna hebben diverse groepen mensen het spontaan georganiseerd en werd inmiddels de vertrouwde benaming overgenomen. De volgende bijeenkomst gaat gehouden worden in Haarlem. Het idee hiervoor ontstond grappig genoeg tijdens een andere meetup: de Haarlemse ...
Meer lezen

Waarom ik twitter #1

-
Afbeelding
Ik blijf me verwonderen over de kracht van het sociale netwerk Twitter als het gaat om nieuwsdelen. Ik ken geen medium dat sneller is en deze avond was er weer een mooi voorbeeld van. Ik zal de tweets van mijzelf (in de kleur oker ) en mijn buurt (in de licht rode kleur) met je doornemen TWEET om 19.50 uur vraag me af wat er aan de hand is. Hoor al 5 minuten een helikopter... boven de buurt rondcirkelen Mijn eerste gedachte is dat er waarschijnlijk een gevangene uit de Koepelgevangenis is ontsnapt. Dus ik ga naar Twitter Search en zoek op het woord: Haarlem en dit is o.a. wat ik zie aan tweets van anderen (ik heb de namen weggelaten om privacyredenen): TWEETS Helicopter(s) flying over #Haarlem. Another prisoner escaped from the Koepel prison?? :) Er hangt in Haarlem een heli boven de stad.. Zoeklichten en alles.. Spannend! Helicopter with a lightbeam above our houses. Pointing the light towards a fire at #atjehstraat #haarlem #fire Grote brand in Haarlem! Atjehtraat ...
Meer lezen

Bibliotheken op twitter week, 1 - 6 maart

-
Van 1 tot en met 6 maart zal ik dagelijks een vlog/blog posten met praktische informatie over twitter . De teaser Klantenbinding De bibliotheek wil daar zijn waar de klant is. Dit houdt in dat je doelgroep je gemakkelijk vindt als ze vragen heeft. Daarnaast is het voor bibliotheken van belang om te weten wat klanten van de diensten en producten vinden en hoe de organisatie beter kan aansluiten bij de wensen van de doelgroep. Sociale media lijken het ultieme middel te zijn om dit allemaal te verwezenlijken. De community's zouden het immers eenvoudig  moeten maken om de interactie met je klanten aan te gaan. Maar Edwin en Jan constateren terecht dat het klantencontact in de praktijk toch iets anders is dan die in de theorie. Zenden ipv ontvangen Hoewel diverse bibliotheken actief zijn op de sociale media, richten ze zich voornamelijk op het zenden van boodschappen en niet op het ontvangen ervan. Ik denk niet dat het onwil is van de organisaties. Ik vermoed dat het voor e...
Meer lezen